Hướng dẫn chi tiết về mô hình nến Con xoay (Spinning top Candlestick)

Mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick) là một trong những dạng mô hình nến quan trọng của Nhật và nó có những đặc điểm riêng biệt so với các dạng khác. Việc tìm hiểu thêm về mô hình này và cách giao dịch dựa vào nó là việc các nhà đầu tư thường quan tâm để có thể tạo ra lợi nhuận.

Khái niệm mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick)

Định nghĩa

Mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick) bao gồm một cây nến duy nhất cho thấy sự không chắc chắn trên thị trường. Cây nến được xác định bởi một thân nến ngắn được bao quanh bởi bấc dài (chiều dài của bấc và thân nến gần bằng nhau) ở hai bên. Mô hình con xoay (Spinning top) có thể là mô hình tăng hoặc giảm khi đóng nến. Mô hình này thường nằm trong xu hướng tăng, giảm hoặc/và hợp nhất (chuyển động nằm ngang) và nó báo hiệu khả năng đảo chiều. Xu hướng tăng tiếp tục đẩy giá tăng cao hơn nữa trong khi xu hướng giảm hạ thấp giá cho đến khi giá tổng thể đóng cửa tại mức giá mở cửa của nó.

Mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick) được hình thành khi người mua và người bán cân bằng lẫn nhau. Người bán đẩy giá xuống và người mua đẩy giá lên trong cùng một khoảng thời gian dẫn đến mức giá mở cửa và đóng cửa tương tự nhau. Nói cách khác, trong trường hợp này, cả người bán lẫn người mua đều không thu được lợi nhuận. Do sự thay đổi hướng thị trường tương đối nhỏ này, mô hình nến con xoay còn được gọi là mô hình nến liên tục. Sự hình thành của mô hình con xoay giúp các nhà đầu tư xác định được xác suất của sự đảo chiều giá, đặc biệt nếu sự đảo chiều này xảy ra sau khi giá giảm.

Phân loại

Có hai loại mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick): Mô hình tăng (màu xanh lá) và mô hình giảm (màu đỏ). Sự hinh thành mô hình con xoay tăng (bullish spinning top) xảy ra khi giá đóng cửa cao hơn giá mở cửa. Ngược lại, mô hình con xoay giảm (bearish spinning top) được hình thành khi giá mở cửa cao hơn giá đóng cửa.

Đặc điểm

Giống như tất cả các mô hình nến khác, mô hình con xoay (spinning top) có bấc nến và thân nến:

• Phần bấc nến được hình thành từ các đường thẳng đứng còn phần thân nến được hình thành từ các đường ngang.

• Chiều dài của bấc nến có thể khác nhau tùy vào từng trường hợp vì phân trên của bấc thể hiện giá cao nhất và phần dưới đại diện cho mức giá thấp.

• Phần thân nến cũng khác nhau về chiều cao phụ thuộc vào từng trường hợp vì thân nến biểu thị sự khác biệt giữa giá mở cửa và giá đóng cửa.

Mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick) được hình thành như thế nào?

Mô hình nến con xoay (Spinning top candlestick) được hình thành khi phe tăng giá đẩy giá cao hơn giá mở cửa và phe giảm giá đẩy giá xuống trước khi thị trường đóng cửa. Mô hình này cũng được hình thành khi các nhà giao dịch giá giảm đẩy giá xuống thấp hơn giá mở cửa trong khi các nhà giao dịch tăng giá lại đẩy giá lên trở lại trước khi thị trường đóng cửa.

Nói cách khác, thị trường đã có những tùy chọn tăng hoặc giảm giá nhưng cuối cùng thị trường ổn định ở mức giá mở cửa hoặc gần với giá mở cửa. Do đó, sự thay đổi quá nhỏ để có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà giao dịch.

Sự biến động giá trong mô hình này cho thấy người mua và người bán kìm hãm lẫn nhau dẫn đến xu hướng giá đóng và mở cửa đồng nhất. Sự do dự này là do người mua và người bán thay đổi giá cao hơn và thấp hơn trong suốt quá trình giao dịch. Điều này làm cho giá quay ngược trở lại gần với giá mở cửa. Mô hình con xoay cho thấy không bên nào trên thị trường chiếm ưu thế vì khoảng cách giữa giá mở cửa và giá đóng cửa rất nhỏ và cả người bán lẫn người mua đều không thu được lợi nhuận.

Ý nghĩa mô hình nến con xoay (spinning top candlestick)

Như đã nói ở trên, mô hình nến con xoay (spinning top candlestick) biểu thị sự do dự giữa các nhà giao dịch tăng giá và giảm giá. Một điều mà các nhà đầu tư cần lưu ý về mô hình này là mô hình con xoay thường mạnh hơn nhiều trong các thị trường có xu hướng (tăng hoặc giảm). Khi mô hình con xoay xuất hiện trong thị trường nhiều biến động, nó được coi là một tín hiệu cho thấy hành động giá của thị trường đang trong tình trạng không rõ ràng. Trong một xu hướng tăng hoặc giảm mạnh, mô hình con xoay cho thấy có sự cân bằng mới giữa các lực lượng trong hành động giá. Không giống như các phiên trước khi một bên thống trị thị trường và đẩy hành động giá mạnh lên theo hướng mà bên đó mong muốn, mô hình này báo hiệu rằng phe còn lại trên thị trường đang dần trở nên lớn mạnh hơn và kết quả trong  ngắn hạn là không chắc chắn.

Giống như hầu hết các mẫu mô hình nến khác, vai trò của cây nến tiếp theo rất quan trọng. Trong trường hợp đảo chiều, cây nến tiếp theo mô hình nến con xoay sẽ ngược lại với xu hướng phổ biến. Trong khi đó, với các mô hình tiếp diễn, các nhà đầu tư có thể tìm kiếm cây nến di chuyển cùng hướng để xác nhận rằng hành động giá đang tiếp tục diễn ra theo hướng cũ của nó.

Đôi khi mô hình nến con xoay báo hiệu một sự thay đổi lớn về xu hướng. Mô hình này xuất hiện ở đầu một xu hướng tăng có thể là dấu hiệu cho thấy phe tăng giá đang dần mất sự kiểm soát với thị trường và xu hướng giá có thể đảo ngược. Tương tự như vậy, mô hình con xoay hình thành ở đáy của xu hướng giảm có thể báo hiệu rằng phe giảm giá đang đánh mất ưu thế trên thị trường và phe còn lại đang mạnh lên.

Trong mọi trường hợp, các nhà giao dịch đều cần tìm kiếm sự xác nhận để hiểu rõ những tín hiệu mà mô hình nến con xoay muốn biểu đạt. Sự xác nhận này được thể hiện ở cây nến tiếp theo mô hình con xoay. Nếu nhà đầu tư tin rằng mô hình con xoay hình thành sau xu hướng tăng có thể dẫn đến sự đảo chiều sang xu hướng giảm, cây nến tiếp theo mô hình này sẽ thể hiện giá giảm. Nếu điều này không xảy ra, sự đảo chiều sẽ không được xác nhận và các nhà giao dịch nên đợi một tín hiệu giao dịch khác. Nếu mô hình con xoay xuất hiện trong một phạm vi thì điều này cho thấy rằng sự do dự vẫn đang diễn ra và phạm vi này có thể vẫn tiếp tục tồn tại. Cây nến sau mô hình con xoay sẽ xác nhận diễn biến này nếu nó nằm trong một kênh nằm ngang được thiết lập.

Cách giao dịch mô hình con xoay (spinning top candlestick)

Cách giao dịch

Có một số phương pháp để giao dịch khi các nhà đầu tư nhận thấy sự xuất hiện của mô hình nến con xoay. Bước quan trọng đầu tiên là xác nhận tín hiệu. Mô hình nến con xoay là một mô hình nến Nhật phổ biến, do vậy mô hình này sẽ được sử dụng hiệu quả nhất khi kết hợp với các hình thức phân tích kỹ thuật khác. Ví dụ, các nhà giao dịch có thể xem xét các chỉ báo kỹ thuật như đường trung bình động hội tụ-phân kỳ (moving average convergence - divergence - MACD) hoặc chỉ số sức mạnh tương đối (relative strength index - RSI) để nhận biết các dấu hiệu đảo chiều trước khi thực hiện giao dịch dựa trên mô hình con xoay. Các chỉ báo và hình thức phân tích kỹ thuật khác như xác định đường hỗ trợ, kháng cự có thể giúp nhà giao dịch đưa ra quyết định dựa trên các mô hình nến.

Để giao dịch dựa trên mô hình nến con xoay, các nhà đầu tư có thể sử dụng các công cụ phái sinh như cược chênh lệch (spread bets) hay CFDs. Với các công cụ phái sinh, các nhà đầu tư không có quyền sở hữu tài sản cơ sở mà họ chỉ suy đoán về biến động giá của chúng. Điều này có nghĩa là họ có thể giao dịch trên cả thị trường tăng và giảm để hành động sau khi kết thúc mô hình con xoay tăng/giảm giá.

Các nhà đầu tư có thể làm theo các bước sau để giao dịch khi nhận thấy có sự hình thành mô hình nến con xoay:

• Lập tài khoản giao dịch hoặc đăng nhập vào tài khoản giao dịch sẵn có.

• Nhập tên tài sản muốn giao dịch trên thanh tìm kiếm.

• Nhập độ lớn của vị thế.

• Chọn "mua" hoặc "bán" trong phiếu giao dịch.

• Xác nhận giao dịch.

Ví dụ về giao dịch dựa vào mô hình nến con xoay

Giả sử một nhà đầu tư đang theo dõi giá cổ phiếu của Aston Martin. Giá mở cửa ngày giao dịch của cổ phiếu này là 442p. Khi người bán tham gia thị trường, giá cổ phiếu bắt đầu di chuyển và chạm mức thấp nhất là 430p. Người mua bắt đầu đẩy giá lên và giá cổ phiếu đạt mức cao nhất là 455p trước khi thị trường ổn định và giá cổ phiếu đóng cửa ở mức 445p. Điều này hình thành một cây nến con xoay tăng giá như hình bên dưới.

Sự khác biệt giữa mô hình nến con xoay (spinning top candlestick) và mô hình nến Doji

Hình dáng của mô hình nến con xoay rất giống với mô hình nến Doji. Mô hình nến Doji được hình thành khi giá mở cửa và đóng cừa của thị trường gần như y hệt nhau. Đường nằm dọc của mô hình Doji là bấc nến và đường nằm ngang là thân nến. Giống như mô hình nến con xoay, bấc nến và thân nến đều khác nhau theo từng trường hợp. Cả 2 mô hình đều có bấc nến kéo dài cao hơn hoặc thấp hơn và cả 2 đều là mô hình trung lập. Một điểm chung nữa là khi 2 mô hình hình thành ở cuối một chuyển động có xu hướng, chúng rất có thể dẫn đến sự đảo ngược.

Mô hình Doji có bấc nến ngắn hơn và gần như không có thân nến so với mô hình nến con xoay. Mặt khác, mô hình con xoay có bấc nến dài hơn và kéo dài sang hai bên, thân nến cũng dài hơn mặc dù khoảng cách giữa giá mở cửa và đóng cửa nhỏ.

Tuy vậy, việc phân biệt hai mô hình này không phải là vấn đề quan trọng. Điều quan trọng là cả 2 mô hình đều gửi một tín hiệu giống nhau là sự do dữ giữa người bán và người mua. Tín hiệu này càng mạnh hơn nếu 2 mô hình này xuất hiện ở cuối xu hướng tăng hoặc xu hướng giảm.

Hạn chế khi sử dụng mô hình nến con xoay (spinning top candlestick)

Mô hình nến con xoay rất phổ biến, do vậy nhiều mô hình được hình thành sẽ không quan trọng đối với các nhà đầu tư vì tài sản luôn có những giai đoạn do dự. Mô hình con xoay thường xuất hiện khi giá đang nằm ngang hoặc chuẩn bị bước vào giai đoạn nằm ngang.

Đối với tín hiệu đảo chiều của mô hình, sự phổ biến của nó cũng khiến cho tín hiệu trở nên không đáng tin cậy. Trong nhiều trường hợp, sự đảo chiều sẽ không xảy ra. Tất nhiên các nhà đầu tư phải tìm kiếm sự xác nhận, tuy vậy, ngay cả khi có sự xác nhận này, họ cũng không thể chắc chắn rằng giá sẽ tiếp tục theo hướng mới.

Giao dịch xung quanh mô hình con xoay cũng có thể gây ra một số vấn đề vì cây nến có thể khá lớn từ cao đến thấp. Nếu các nhà đầu tư tìm được sự xác nhận sau khi kết thúc mô hình và giao dịch đã được diến ra, việc đặt lệnh dừng lỗ ở phía trên hoặc phía dưới mô hình đều có thể dẫn đến rủi ro lớn mà không bù đắp được bằng lợi nhuận tiềm năng.

Việc đánh giá lợi nhuận tiềm năng của giao dịch mô hình con xoay cũng gặp khó khăn vì mô hình này không cung cấp mục tiêu giá hoặc kế hoạch thoát lệnh. Do vậy, các nhà giao dịch cần sử dụng kết hợp với các mô hình hoặc chỉ báo khác để lập ra kế hoạch thoát lệnh có lợi nhất với mình.

Kết luận

Mô hình nến con xoay (spinning top candlestick) được hình thành khi giá mở cửa và đóng cửa của một tài sản là ngang nhau. Khi nhận thấy có sự hình thành của mô hình này, các nhà đầu tư nên giao dịch bằng cách sử dụng các công cụ phái sinh để có thể mua hoặc bán tài sản mà không cần phải sở hữu tại sản cơ sở. Tuy nhiên, mô hình con xoay khá phổ biến trong diễn biến của thị trường nên nó tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do vậy, dựa vào những hướng dẫn trong bài viết này, hy vọng rằng các nhà đầu tư sẽ tìm được chiến lược phù hợp để thu được lợi nhuận.