CFD là gì?

Hợp đồng giao dịch chênh lệch (contract for difference - CFD) là một cách đầu cơ trên thị trường tài chính mà ở đó nhà đầu tư không bị yêu cầu phải mua và bán bất kỳ tài sản cơ sở nào. Đây là một sản phẩm phái sinh tài chính thanh toán khoản chênh lệch về giá thanh toán giữa thời điểm mở và đóng giao dịch. Giao dịch CFD cho phép bạn suy đoán về giá cả tăng hoặc giảm của các thị trường tài chính toàn cầu biến động nhanh, chẳng hạn như ngoại hối, chỉ số, hàng hóa, cổ phiếu và kho bạc.

Khái niệm CFD

Định nghĩa

Hợp đồng chênh lệch (CFD) là sản phẩm tài chính phái sinh cho phép các nhà giao dịch thực hiện sự đầu cơ vào các biến động giá tài sản trong ngắn hạn. Một số ưu điểm nổi bật của giao dịch CFD là bạn có thể giao dịch ký quỹ hoặc bán khống nếu bạn nghĩ rằng giá sẽ giảm hoặc mua nếu bạn suy đoán giá sẽ tăng trong tương lai. Bạn cũng có thể sử dụng các giao dịch CFD để bảo vệ danh mục đầu tư vật chất hiện có.

Đòn bẩy/ký quỹ

Cách dễ nhất để hiểu ý tưởng về ký quỹ và đòn bẩy là xem một ví dụ dưới đây. Hãy xem giá vàng và đòn bẩy hoạt động như thế nào khi giao dịch hoặc đầu tư vào CFD. Nếu bạn dự đoán giá vàng sẽ tăng trong tương lai, bạn có thể mua vàng thật hoặc mua CFD vàng (nơi bạn KHÔNG sở hữu bất kỳ vàng nào).

Nếu bạn có 10.000 đô la trong tài khoản đầu tư không trung bình và vàng đang giao dịch ở mức 1.000 đô la / oz, thì bạn có thể mua 10 oz vàng và sử dụng hết 10.000 đô la trong tài khoản. Nhưng nếu bạn đã sử dụng 10.000 đô la tương tự để mua CFD vàng và được giao dịch ký quỹ (với đòn bẩy) thì bạn sẽ không cần nhiều như vậy trong tài khoản của mình để mua 10 oz tương đương.

Ví dụ: nếu đòn bẩy là 5 lần, điều này có nghĩa là bạn sẽ chỉ cần 20% giá trị trong tài khoản của mình. Vì vậy, bạn sẽ chỉ cần 2.000 đô la để mua 1 oz Vàng. Vì vậy, với tài khoản CFD 10.000 đô la, có thể mua được 50 oz Vàng về CFD. Vì vậy, đòn bẩy cho tài khoản CFD gấp 5 lần tài khoản đầu tư không có đòn bẩy thông thường.

Khái niệm đòn bẩy có nghĩa là nếu vàng tăng gấp đôi giá từ 1.000 đô la / oz lên 2.000 đô la / oz và bạn đầu tư thông qua tài khoản đầu tư không có đòn bẩy, bạn sẽ kiếm được lợi nhuận trong tài khoản không có đòn bẩy này với 100% lợi nhuận là 10.000 đô la. Tuy nhiên, đối với tài khoản CFD, bạn có thể đã mua gấp 5 lần số lượng vàng, vì vậy khi tăng từ 1.000 đô la / oz lên 2.000 đô la / oz, bạn sẽ nhận lại 500% với lợi nhuận là 50.000 đô la. Đây là một lợi thế của giao dịch với đòn bẩy hoặc ký quỹ.

Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng nếu giá vàng giảm 20% xuống còn 800 đô la / oz và trong tài khoản không có đòn bẩy thì giá trị của tài khoản sẽ giảm từ 10.000 đô la xuống 8.000 đô la. Đối với cùng một giao dịch với tài khoản CFD với đòn bẩy gấp 5 lần thì tài khoản sẽ bị xóa sổ với lỗ 100%, tương đương với 10.000 đô la. Giao dịch CFD ký quỹ với đòn bẩy có nghĩa là phần thưởng tiềm năng lớn hơn, nhưng điều này có thể đi kèm với tổn thất đáng kể hơn.

Chi phí của CFD 

• Chênh lệch: Khi giao dịch CFD, bạn phải trả một khoản tiền chênh lệch. Giá trị này là chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Bạn nhập một giao dịch mua bằng cách sử dụng giá mua được báo và thoát ra bằng cách sử dụng giá bán. Mức chênh lệch càng hẹp thì giá chỉ cần di chuyển ít theo hướng có lợi cho bạn thì bạn đã bắt đầu có thể kiếm lời, hoặc nếu giá đi ngược lại với bạn, thì bạn sẽ bị lỗ. 

• Chi phí nắm giữ: Vào cuối mỗi ngày giao dịch (ví dụ: lúc 5 giờ chiều theo giờ New York), bạn sẽ phải trả một khoản phí cho bất kỳ vị thế nào đang mở. Loại phí này gọi là “chi phí nắm giữ CFD”. Giá trị củ chi phí này có thể dương hoặc âm phụ thuộc vào g vị thế và tỷ lệ nắm giữ.

• Phí dữ liệu thị trường: Để giao dịch hoặc xem dữ liệu giá cho CFD cổ phiếu, bạn phải đăng ký trên các trang trực tuyến để tìm kiếm thông tin và những thông tin này sẽ bị tính phí.

• Hoa hồng (chỉ áp dụng cho cổ phiếu): Khi giao dịch CFD cổ phiếu, bạn cần phải trả thêm một khoản phí hoa hồng.

Cách hoạt động

Sau khi đã nắm được khái niệm về CFD, tiếp theo các nhà đầu tư nên tìm hiểu về cách hoạt động. Dưới đây là bốn trong số các khái niệm chính đằng sau giao dịch CFD: chênh lệch (spread), quy mô giao dịch (deal size), khoảng thời gian (duration) và lãi / lỗ (profit/loss)

Chênh lệch (spread) và hoa hồng (commisson)

Thông thường, giá CFD được niêm yết theo hai loại là giá mua và giá bán. Giá bán (bid) là giá mà bạn có thể mở một CFD ngắn hạn. Giá mua (offer) là giá mà bạn có thể mở một CFD dài hạn. Nhìn chung, so với giá thị trường hiện tại, giá bid sẽ thấp hơn và giá offer sẽ cao hơn một chút. Chênh lệch giá là sự khác biệt giữa hai loại giá này. Trong hầu hết các trường hợp, chênh lệch sẽ bao gồm cả chi phí để mở một vị thế CFD. Nói cách khác, giá bid và offer sẽ được điều chỉnh để bao gồm cả chi phí này. Bằng cách sử dụng hoa hồng, việc đầu cơ giá cổ phiếu bằng CFD sẽ giống như việc mua bán cổ phiếu bình thường trên thị trường.

Quy mô giao dịch

CFD được giao dịch trong các hợp đồng tiêu chuẩn hóa hay còn gọi là các lô (lots). Quy mô của một hợp đồng tùy thuộc vào tài sản cơ sở đang được giao dịch và giao dịch CFD thường có cách giao dịch giống như cách tài sản đó được giao dịch trên thị trường. Ví dụ, bạc được giao dịch trên các sàn giao dịch hàng hóa với số lượng 5000 troy ounce. Tương tự như vậy, hợp đồng chênh lệch tương đương của bạc cũng có giá trị như vậy. Đối với CFD cổ phiếu thì quy mô hợp đồng thường đại diện một cổ phiếu. Để mở một vị thế giống với việc mua 500 cổ phiếu của HSBC, bạn phải thực hiện mua 500 hợp đồng CFD của HSBC. 

Khoảng thời gian

Hầu hết các giao dịch CFD không có thời hạn cố định, không giống như các giao dịch quyền chọn. Thay vào đó, vị thế thường được đóng bằng cách đặt một giao dịch ngược lại với giao dịch đã mở. Ví dụ, một vị thế mua của 500 hợp đồng vàng sẽ được đóng bằng cách thực hiện bán 500 hợp đồng vàng. Chi phí của giao dịch thường phản ánh chi phí vốn mà nhà cung cấp thực tế đã cho bạn vay để mở giao dịch có đòn bẩy. Thông thường, nếu bạn giữ một vị thế CFD hàng ngày sau thời hạn giới hạn của ngày tuỳ theo nơi bạn giao dịch, bạn sẽ bị tính phí cấp vốn qua đêm. Chi phí này chính là chi phí vốn mà nhà cung cấp thực tế đã cho vay để mở giao dịch đòn bẩy. Tuy nhiên không phải lúc nào bạn cũng sẽ bị tính chi phí này. Một ngoại lệ là hợp đồng kỳ hạn. Hợp đồng kỳ hạn có ngày đáo hạn vào một thời điểm nào đó trong tương lai và đã bao gồm tất cả các khoản phí tài trợ qua đêm trong chênh lệch giá.

Lãi/lỗ

Để tính toán lợi nhuận hoặc lỗ kiếm được từ giao dịch CFD, bạn nhân quy mô giao dịch của vị thế (tổng số hợp đồng) với giá trị của mỗi hợp đồng (được biểu thị trên mỗi điểm chuyển động). Sau đó, bạn nhân kết quả với chênh lệch giữa điểm giữa giá khi bạn mở hợp đồng với giá trị khi bạn đóng.

Lãi/lỗ = (số lượng hợp đồng x giá trị của mỗi hợp đồng) x (giá đóng cửa - giá mở cửa)

Để tính toán đầy đủ lãi hoặc lỗ từ một giao dịch, bạn cũng sẽ trừ mọi khoản phí hoặc lệ phí bạn đã trả. Đây thường được coi là chi phí cấp vốn qua đêm, phí hoa hồng hoặc phí dừng đảm bảo. Ví dụ: giả sử bạn mua 50 hợp đồng FTSE 100 khi giá mua là 7500. Một hợp đồng FTSE 100 tương đương với 10 đô la cho mỗi điểm, vì vậy đối với mỗi điểm chuyển động đi lên, bạn sẽ kiếm được 500 đô la và đối với mỗi điểm chuyển động xuống, bạn sẽ mất 500 đô la (50 hợp đồng nhân với 10 đô la).

So sánh CFD và Forex

Điểm giống nhau

Giao dịch CFD và giao dịch Forex có nhiều điểm tương đồng. Đầu tiên, cả hai loại giao dịch đều có quy trình thực hiện giao dịch với các bước tương tự nhau. Các nhà đầu tư khi thực hiện giao dịch có thể dễ dàng vào hoặc ra khỏi thị trường ở cả 2 trạng thái thị trường tăng hoặc giảm. Ngoài ra, cách thực hiện 2 giao dịch này đều dựa trên nền tảng gồm những biểu đồ, cách định giá gần giống nhau . Trong cả hai trường hợp, giao dịch được thực hiện trên thị trường phi tập trung (over – the – counter - OTC) và được điều hành hoàn toàn bằng điện tử trong mạng lưới các ngân hàng, tức là không có địa điểm thực hoặc sàn giao dịch trung tâm. Một điểm giống nhau nữa của 2 loại giao dịch này là chi phí giao dịch duy nhất là chênh lệch giá, trái ngược với các loại công cụ giao dịch tính phí hoa hồng và phí tài chính khác.

Về cơ bản giữa giao dịch CFD và giao dịch ngoại hối, điểm giống nhau tiêu biểu nhất là nhà giao dịch không sở hữu tài sản cơ sở mà họ đang giao dịch. Ví dụ, một người mua EUR/AUD không có nghĩa là họ thực sự mua Euro và bán đô la Úc; thay vào đó, nhà giao dịch chỉ đơn giản là suy đoán về tỷ giá hối đoái. Tương tự với giao dịch CFD, ví dụ nếu nhà đầu tư thực hiện giao dịch CFD trên FTSE 100, họ không thực sự sở hữu cổ phiếu trong chỉ số FTSE mà đang suy đoán về giá cơ sở của nó. 

Điểm khác nhau

Điểm khác biệt chính giữa giao dịch CFD và giao dịch Forex là giao dịch CFD liên quan đến các loại hợp đồng khác nhau bao gồm một loạt các thị trường, có thể kể đến như thị trường index (chỉ số) hay thị trường kim loại. Trong khi đó, thị trường ngoại hối chỉ thực hiện giao dịch tiền tệ thuần túy. Khi bạn giao dịch CFD, bạn có cơ hội chọn các loại hợp đồng đa dạng về giá trị gia tăng và loại tiền tệ, tùy thuộc vào quốc gia mà tài sản cơ sở có nguồn gốc. Giao dịch forex là việc trao đổi một loại tiền tệ này với một loại khác và luôn liên quan đến việc giao dịch ở các quy mô lô đồng nhất.

Một điểm khác biệt nữa giữa giao dịch CFD và giao dịch Forex là các yếu tố chung tác động đến các thị trường khác nhau. Nhìn chung, giao dịch CFD phần lớn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cụ thể như cung và cầu của một loại hàng hóa hoặc sự thay đổi xu hướng liên quan đến các lĩnh vực kinh doanh. Mặt khác, giao dịch ngoại hối chủ yếu bị tác động bởi các sự kiện có tính toàn cầu ví dụ như những sự kiện liên quan đến chính trị quốc tế.

Kết luận

Nhìn chung, CFD là một hình thức tài chính khá phổ biến với các nhà đầu tư khi họ muốn giao dịch kiếm lời mà không cần phải thực sự sở hữu tài sản đó. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng phải tách biệt được hai rủi ro đối với số tiền của mình khi giao dịch CFD. Một là rủi ro mất tiền trên thị trường tài chính và hai là mất tiền nếu nhà cung cấp CFD của bạn gặp khó khăn. Bằng cách giao dịch với các nhà môi giới lớn như Flowbank ở Thuỵ Sỹ, bạn có thể loại bỏ rủi ro thứ hai. Tuy nhiên, chấp nhận rủi ro trên thị trường là cần thiết để kiếm được lợi nhuận và là một phần của quá trình giao dịch, cho dù đó là CFD hay bất kỳ khoản đầu tư nào khác. Đòn bẩy liên quan sẽ tạo ra rủi ro bổ sung và các nhà giao dịch nên có được sự thoải mái khi giao dịch CFD với giao dịch ký quỹ trên tài khoản demo trước khi bắt đầu hoạt động. Hy vọng các bạn đã có cái nhìn chung nhất về CFD, các đặc điểm tiêu biểu của nó cũng như phân biệt được giao dịch CFD và forex. Ngoài ra, các bạn cũng cần tìm hiểu kỹ về cách hoạt động của giao dịch CFD để có thể áp dụng nó một cách hiệu quả nhất khi giao dịch trên các thị trường nhằm thu được lợi nhuận cao nhất có thể.