รู้หนี้สินกิจการก่อนซื้อหุ้นด้วย D/E Ratio

จุดมุ่งหมายของการลงทุนในหุ้นของนักเล่นหุ้นทุก ๆ คนคือ การสร้างรายได้จากการเล่นหุ้น ยิ่งถ้าเล่นหุ้นแล้วได้เงินทุกวันได้ด้วยแล้วละก็ล้วนเป็นสิ่งที่ผู้คนในตลาดหุ้นเฝ้ามองหา แต่นอกเหนือจากกำหนดเป้าหมายทางการเงินสำหรับรายได้จากการเล่นหุ้นแล้ว สิ่งสำคัญกว่านั้น คือการรู้จักวิธีคัดเลือกหุ้นโดยพิจารณาจากสมรรถภาพทางการเงินประกอบการตัดสินใจ

D/E Ratio คือหนึ่งในเครื่องมือชี้วัดสมรรถภาพทางการเงินของกิจการหนึ่ง ๆ คือการรู้ว่าบริษัทนั้นมีหนี้สินมากน้อยเท่าไร เพื่อให้สามารถประมาณการณ์ความสามารถในการสร้างผลกำไร (มิใช่รายได้) เพื่อส่งคืนผู้ลงทุนในรูปของกระแสเงินสดได้

D/E Ratio คืออะไร

D/E Ratio ย่อมาจาก Debt to Euity Ratio หมายความถึง อัตราส่วนหนี้สินต่อทุน D/E Ratio นี้เป็นหนึ่งตัวชี้วัดทางการเงินที่สำคัญที่วัดการก่อหนี้สินของบริษัท (หุ้น)

D/E Ratio นี้มีความสำคัญในแง่การให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับสุขภาพทางการเงินและความเสี่ยงของบริษัทได้ D/E Ratio ที่ดี ควรเป็นเท่าไรนั้น ให้จำง่าย ๆ ง่าย ยิ่ง D/E Ratio สูงเท่าไร หมายความว่าบริษัทนั้นมีความเสี่ยงด้านสภาพคล่องที่ต่ำ อันเนื่องมาจากปริมาณหนี้ที่สูง (ดังแสดงออกมาในรูปของ D/E Ratio) 

เมื่อบริษัทใดมี D/E Ratio ที่สูงกว่าราว ๆ 1.5 ถึง 2 เท่าของทุนแล้ว จะหมายถึงว่าบริษัทมีความเสี่ยงและมีเสถียรภาพน้อยลง และเช่นเดียวกันในทางกลับกัน

D/E Ratio เป็นอัตราส่วนทางการเงินที่วัดระดับความสัมพันธ์ของหนี้สินและส่วนของผู้ถือหุ้นภายในบริษัท  D/E Ratio ที่สูงบ่งชี้ว่าบริษัทมีเลเวอเรจสูงและอาจมีความเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระหนี้ ในทางกลับกัน  D/E Ratio ที่ต่ำ บ่งชี้ว่าบริษัทมีหนี้สินในระดับต่ำ และอาจสามารถรับมือกับภาวะเศรษฐกิจตกต่ำได้โดยไม่ต้องผิดนัดชำระหนี้

D/E Ratio คำนวณโดยการหารหนี้สินรวมของบริษัทด้วยส่วนของผู้ถือหุ้นทั้งหมด หนี้สินรวม รวมถึงภาระผูกพันทั้งระยะสั้นและระยะยาว ในขณะที่ส่วนของผู้ถือหุ้นจะรวมถึงหุ้นสามัญและกำไรสะสม

แม้ว่า D/E Ratio สามารถเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับการประเมินเลเวอเรจทางการเงินของบริษัทแต่สิ่งสำคัญคือต้องจำไว้ว่านี่เป็นเพียงตัวชี้วัดเดียวจากหลาย ๆ องค์ประกอบ ดังนั้นจึงควรพิจารณาปัจจัยอื่น ๆ เช่น อัตราส่วนความครอบคลุมดอกเบี้ยของบริษัทเมื่อประเมินสถานะทางการเงินร่วมด้วย

สูตรคำนวณ D/E Ratio ด้วยตนเอง

คุณสามารถตรวจสอบ D/E Ratio ได้จากรายงานการเงินของบริษัทซึ่งเป็นข้อมูลเปิดเผย เมื่อไปหน้าเว็บไซต์ของบริษัทแล้ว ให้มองหา “นักลงทุนสัมพันธ์” หรือที่เขียนภาษาอังกฤษว่า “Investor Relation” ซึ่งในหน้านั้น จะเป็นข้อมูลต่าง ๆ ที่ผู้ถือหุ้นหรือผู้ที่สนใจจะซื้อหุ้นของกิจการควรรับทราบ และติดตาม

จากตัวอย่างด้านบน เป็นเว็บไซต์ทางการของการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย คุณจะพบหน้านักลงทุนสัมพันธ์ที่ด้านล่างของหน้าจอ ในทำยองเดียวกัน บริษัทจำกัดมาหาชนก็จะเปิดเผยข้อมูลทางการเงินให้ประชาชนทั่วไปรับทราบ และหากคุณมีข้อสงสัยใด ๆ ต่อตัวเลขเหล่านั้น ก็สามารถติดต่อไปยังเจ้าหน้าที่ของบริษัทเพื่อขอรับคำชี้แจงได้

อย่างไรก็ตาม คุณก็สามารถตรวจสอบ D/E Ratio ด้วยสูตรคำนวณได้ด้วยตนเอง ก็สามารถทำได้ไม่ยุ่งยากเช่นกัน เพียงเปิดงบการเงินขึ้นมา นำ “หนี้สินรวม” หารด้วย “ส่วนของผู้ถือหุ้น” ตัวเลขที่ปรากฎออกมาเป็นเท่าไรนั้น ให้พิจารณาว่า ถ้าอยู่ในระหว่าง 1.5 ถึง 2 เท่า นั้นหมายความว่ากำลังดี

ซื้อหุ้นที่ D/E Ratio เท่าไรดี

ค่า D/E Ratio ที่พอเหมาะต่อการลงทุนคือระหว่าง 1.5 ถึง 2 เท่า

หากการตรวจสอบ D/E Ratio พบว่ามีอัตราส่วนที่สูง นั่นกำลังบอกคุณว่าสัดส่วนหนี้สินค่อนข้างมาก โอากาสที่จะล่าช้าในการการจ่ายหนี้สินให้แล้วเสร็จจนถึงคิวจ่ายปันผลก็ค่อนข้างกินเวลา ถึงกระนั้น การที่ตัวเลขบอกออกมาเป็นสัดส่วนสูง ๆ นั้นก็มิใช่เรื่องลบเสมอไป เพราะในช่วงเวลาหนึ่งในรอบปีบัญชี บริษัทนั้นอาจกำลังใช้เงินทุนจำนวนมากกับแคมเปญหรือการขยายกิจการด้วย

ในทางตรงกันข้าม หากอัตราส่วน D/E Ratio ต่ำหรืออยู่ในเกณฑ์ ก็เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าบริษัทมีหนี้สินน้อยกว่าทรัพย์สิน โอกาสเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระปันผลหรือหนี้สินก็มีน้อย ยิ่งไปกว่านั้น หากเป็นบริษัทที่อยู่ในระยะของเศรษฐกิจถดถอย แต่กลับรักษาอัตราส่วน D/E Ratio นี้ไว้ไม่สูงเกินไปได้แล้วละก็ ย่อมเป็นตัวบ่งชี้ที่น่าสนใจว่าธุรกิจนั้นสามารถทำกำไรได้แม้ในยามตลาดซบเซา

ดังนั้น เมื่อคุณทราบอัตราส่วน D/E Ratio นี้แล้วก็อย่าเพิ่งด่วนตัดสินใจในทันที ขอให้วิเคราะห์ดูปัจจัยแวดล้อมของบริษัทด้วย เพื่อให้การลงทุนในหุ้นนั้นคุ้มค่าและราคาที่สุด

บทส่งท้าย

การรู้อัตราส่วนทางการเงิน เช่น อัตราหนี้สินต่อทุนหรือ D/E Ratio จะช่วยให้คุณเห็นว่าบริษัทมีหนี้สินเป็นสัดส่วนเท่าใดต่อทุน ยิ่งมีสัดส่วนที่สูง ยิ่งแสดงถึงความล่าช้าหรือโอกาสที่จะได้รับเงินปันผลจากการลงทุนในหุ้นที่น้อยลงกว่าที่คาดหวังไว้