ภาวะเงินเฟ้อคืออะไร? ใช้ชีวิตในยุคข้าวยากหมากแพงอย่างไรให้รอด

เงินเฟ้อคืออะไร

เงินเฟ้อ (Inflation) คือสภาวการณ์ที่ราคาสินค้าและบริการสูงขึ้นเมื่อเทียบกับสินค้าและบริการชนิดเดียวกัน ปริมาณเท่ากันในช่วงเวลาหนึ่งก่อนหน้า อัตราเงินเฟ้อคือหนึ่งในตัวชี้วัดหลักของสุขภาพทางเศรษฐกิจของประเทศหนึ่ง ๆ และหากผู้มีอำนาจไม่จัดการหรือควบคุมก็จะส่งผลเสียหายต่อเศรษฐกิจในระยะยาวต่อไปได้

วิธีหนึ่งที่อัตราเงินเฟ้อปรากฏขึ้นคือการเพิ่มขึ้นของระดับราคาสินค้าโภคภัณฑ์ทั่วไป กล่าวคือ หากต้นทุนสินค้าโดยเฉลี่ยสูงขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป เราสามารถพูดได้ว่ามีระดับเงินเฟ้อ เช่น เมื่อหลายสิบปีก่อน ซื้ออาหารจานด่วนได้ในราคา 20 บาท เมื่อเวลาผ่านมา ในปริมาณเท่า ๆ กัน ต้องจ่ายเป็น 50 บาท โดยที่ยังไม่ต้องคำนึงถึงสถานที่หรือปัจจัยทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ประกอบ

การเกิดของภาวะเงินเฟ้อคือเมื่อมีปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจเพิ่มขึ้นในอัตราที่เร็วกว่าการเติบโตทางเศรษฐกิจ ซึ่งรวมถึงการพิมพ์เงินออกมามากขึ้น หรือสถาบันการเงินให้กู้ยืมในอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่าอัตราเงินเฟ้อ (ซึ่งเป็นวิธีที่ธนาคารทำเงิน) ภาวะเงินฝืดอาจเกิดขึ้นได้เมื่อผู้คนพยายามประหยัดเงินมากกว่าการใช้จ่ายเพื่อการบริโภค ทำให้ความต้องการสินค้าลดลงเพราะคนไม่ค่อยใช้จ่ายมากนัก

เงินเฟ้อกับเงินฝืด ต่างกันอย่างไร

เราต่างเคยได้ยินชื่อของสองคู่หูนี้มาบ้าง แต่ก็อาจจะยังไม่เข้าใจถึงสภาวการณ์ของมันสักเท่าไร  ว่าภาวะเงินเฟ้อและภาวะเงินฝืดนี้ ส่งผลกระทบต่อชีวิตของผู้คนได้อย่างไรบ้าง และมันแตกต่างกันอย่างไร

ภาวะเงินเฟ้อ ดังที่ได้เกริ่นไปตอนต้นว่า เงินเฟ้อคือการเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องของราคาสินค้าและบริการ ซึ่งเกิดจากการเพิ่มขึ้นของปริมาณเงินหมุนเวียนในระบบ สิ่งนี้ทำให้ผู้คนรู้สึกว่าเงินของพวกเขาไม่คุ้มค่าอย่างที่เคยเป็น ดังนั้นพวกเขาจึงต้องการจับจ่ายใช้สอยออกไปไวขึ้น ถี่ขึ้น ส่งผลให้ราคาสูงสินค้าและบริการพุ่งขึ้นไปอีก

สิ่งหนึ่งที่คุณอาจสังเกตเห็นเกี่ยวกับอัตราเงินเฟ้อก็คือ ในช่วงแรก ๆ อาจดูเหมือนเป็นกระบวนการที่เชื่องช้า แต่แล้วจู่ ๆ ก็เร็วขึ้นอย่างรวดเร็ว นั่นเป็นเพราะว่าเมื่อมันเริ่มเกิดขึ้น ผู้คนจะไม่เห็นทางเลือกอื่นนอกจากการใช้จ่ายเงินกับสินค้าและบริการในราคาที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และทำให้ราคาสูงขึ้นตามกลไกอุปสงค์และอุปทาน ตามมาด้วยผลลัพธ์เรียกว่า Hyperinflation เมื่อราคาสูงขึ้นอย่างรวดเร็วจนไร้ความหมาย (เช่น อัตราเงินเฟ้อของประเทศซิมบับเวที่ 231 ล้านเปอร์เซ็นต์)

ในทางกลับกัน ภาวะเงินฝืดคือเมื่อราคาลดลง หากคุณเคยดูหนังเรื่องหนึ่งในอนาคตและต้องจินตนาการว่าชีวิตของคุณจะเป็นอย่างไร คุณก็รู้ดีว่าการลองจินตนาการถึงวิธีการทำงานในเวลาหรือสถานที่อื่นนั้นช่างน่าสับสน

อัตราเงินเฟ้อและภาวะเงินฝืดเป็นเหรียญสองด้าน ทั้งสองต่างเกิดขึ้นเมื่ออุปทาน (Supply) ของเงินในระบบเศรษฐกิจเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามอุปสงค์ (Demand) สินค้าและบริการ ความแตกต่างคือเงินเฟ้อเกิดขึ้นเมื่อมีเงินหมุนเวียนมากเกินไป ในขณะที่ภาวะเงินฝืดเกิดขึ้นเมื่อมีเงินน้อยเกินไปในระบบ

ผลกระทบจากเงินเฟ้อ ต่อการครองชีพของประชาชน

ในฐานะประชาชนทั่วไป เมื่อคุณทราบที่มาที่ไปของการเกิดภางะเงินเฟ้อ (และรวมถึงเงินฝืดแล้ว) ต่อมาคุณควรเข้าใจว่า ท่ามกลางสภาวะเช่นนี้ จะกระทบต่อเงินในกระเป๋าเพื่อกินใช้ใชีวิตประจำวันอย่างไร แล้วควรวางกลยุทธ์การลงทุนอย่างไรให้ปลอดภัย

ภาวะเงินเฟ้อคือศัตรูของเงินสด

ดังที่หลาย ๆ ท่านอาจเคยได้ยินว่า มีเงิน 100 บาท สามารถซื้อของชิ้นนี้ได้ในปริมาณเท่านี้ แต่เมื่อเกิดภาวะเงินเฟ้อขึ้น เงิน 100 บาทอาจซื้อได้ในปริมาณที่น้อยลง

ภาวะเงินเฟ้อคือตัวเร่งมูลค่าแก่อสังหาริมทรัพย์ หุ้น และการลงทุนอื่น ๆ

การลงทุนดังกล่าว มักหมายถึงการสร้างมูลค่าของเงินในระยะยาว ผ่านการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ หุ้นพื้นฐานดี บนหลักการที่ว่าของเหล่านี้เป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ของการดำรงชีวิต นอกจากนี้ ยังควรให้น้ำหนักไปที่สินค้าโภคภัณฑ์อย่างทองคำหรือน้ำมัน ซึ่งทองคำจัดได้ว่าเป้นแหล่งปลอดภัยของการพักเงิน และมูลค่าของทองคำมักขึ้นหรือลงสวนทางกับมูลค่าของเงินสด ในขณะที่น้ำมันคือต้นกำเนิดของสินค้าและบริการทุกชนิดบนโลกนี้

หากอัตราเงินเฟ้อต่ำเป็นเวลานาน กำลังซื้อของสกุลเงินนั้นจะลดลงเมื่อเทียบกับสกุลเงินอื่น

เราคำนวณอัตราเงินเฟ้อจากการเปลี่ยนแปลงของระดับราคาของสินค้าและบริการ เงินเฟ้อคือตัวเร่งค่าครองชีพเมื่อเวลาผ่านไป วัดโดยตัวชี้วัดที่เรียกว่าดัชนีราคาผู้บริโภค (CPI) ซึ่งวัดค่าใช้จ่ายในการซื้อตะกร้าสินค้าและบริการในระบบเศรษฐกิจที่กำหนดในช่วงเวลาที่กำหนดโดยครัวเรือน อัตราเงินเฟ้ออาจเป็นบวกหรือลบก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่าราคาจะขึ้นหรือลง

หากอัตราเงินเฟ้อสูง เราสามารถคาดหวังได้ว่ามาตรฐานการครองชีพจะลดลงตามเวลา เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมให้คุณจ่ายในแต่ละปี ในขณะที่หลายสาขาอาชีพมิได้รับเงินค่าจ้างเพิ่มขึ้นตามอัตราค่าครองชีพที่เพิ่งสูงขึ้น

หากอัตราเงินเฟ้อต่ำ จะส่งผลให้มาตรฐานการครองชีพของผู้คนที่ใช้สกุลเงินหนึ่ง ๆ สูงขึ้นเมื่อเทียบกับสกุลเงินอื่น ๆ เนื่องจากผู้คนจะเสมือนมีกำลังซื้อมากขึ้นกว่าที่เคยเป็นมา หรือหมายความว่าแม้ว่าคุณจะทำงานได้เงินเท่าเดิม แต่เพราะราคาข้างของถูกลง คุณจึงรู้สึกเหมือนว่ารวยขึ้น จับจ่ายในจำนวนเงินเท่าเดิมแต่ได้ของมากขึ้น

ลงทุนอะไรในยุคเงินเฟ้อ

ตอนนี้คุณทราบแล้วว่า ภาวะเงินเฟ้อจะส่งผลกระทบต่ออำนาจทางการเงินของคุณลงไปได้อย่างไร ถ้าไม่อยากให้ตนเองตกเป็นเหยื่อ การกระจายเงินไปลงทุนในสินทรัพย์ที่มีพื้นฐานดี มีความสามารถในการสร้าางผลตอบแทนระยะยาวจึงเป้นแนวทางที่ดี

อสังหาริมทรัพย์คือหนึ่งทางเลือกการลงทุนยุคเงินเฟ้อ

วิธีหนึ่งในการต่อสู้กับภาวะเงินเฟ้อคือการนำเงินไปลงทุนในการลงทุนที่เติบโตได้เร็วกว่าอัตราเงินเฟ้อเช่น อสังหาริมทรัพย์

อสังหาริมทรัพย์จัดเป็นการลงทุนที่ดี เพราะจับต้องได้และสร้างกระแสรายได้แก่คุณ นอกจากนี้ยังสามารถใช้เป็นเครื่องมือป้องกันเงินเฟ้อได้อีกด้วย อย่างไรก็ตาม การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ก็มีข้อเสียเช่นกัน ซึ่งอาจมีราคาค่อนข้างสูง ภาษีทรัพย์สินและค่าบำรุงรักษาสามารถกินผลกำไรส่วนใหญ่ของเจ้าของ และอาจมีช่วงที่คุณไม่สามารถขายทรัพย์สินได้เนื่องจากไม่มีผู้ซื้อหรือตลาดตกต่ำ

อย่างไรก็ดี ผู้ที่สนใจความงดงามของอสังหาริมทรัพย์ ยังสามารถขยายการลงทุนไปยังกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ (REIT) ที่เป็นการระดมทุนจากนักลงทุนรายใหญ่รายย่อยเพื่อการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ทั้งเพื่อการเช่าอยู่อาศัย การพาณิชย์ และมีทั้งการจ่ายปันผลและไม่จ่ายปันผล โโยที่คุณไม่ต้องมากังวล

ภาวะเงินเฟ้อคือโอกาสทองสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนอย่างระยะยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่งการลงทุนที่อิงไปกับการเคลื่อนไหวของราคาดัชนีหลักทรัพย์ เช่น ดัชนี SET50, Dow Jones, Nadsaq ที่เป็นการรวมเอาอุตสาหกรรม หรือขนาดของสินทรัพย์ตามแต่ะละดัชนีจะรวบรวมขึ้น โดยทั่วไป สินค้าและบริการเหล่านั้นมักเป็นผู้นำในวงการ มีสินค้าและบริการที่เป็นที่รู้จักอยู่มาก โอกาสของการเติบโตระยะยาวในระดับ 5-10 ปีจึงมีสม่ำเสมอ

บทส่งท้าย

อัตราเงินเฟ้อ กล่าวอีกนัยะคือเป็นภาษีแอบแฝงที่กัดกินอำนาจการซื้อของคุณตามกาลเวลา หากไม่รีบทำอะไรสักอย่าง อาจทำให้เงินทองที่คุณหามาได้ไม่มีค่าอะไรนอกจากเป็นเศษเหรียญและกระดาษที่ไร้ค่า ดังนั้น การปันเงินบางส่วนที่ไม่เดือดร้อนไปเพื่อการลงทุนระยะยาว จะช่วยสร้างความมั่งคั่งในอนาคตให้คุณได้

โชคดีที่มีวิธีป้องกันตัวเองจากภัยคุกคามที่ร้ายกาจนี้ ตัวอย่างเช่น หากคุณกำลังออมเพื่อการเกษียณหรือเป้าหมายระยะยาวอื่น ๆ เช่น การซื้อบ้าน หารเรียนต่อในระดับปริญญาโท หรือปริญญาเอก คุณต้องแน่ใจว่าการลงทุนของคุณเติบโตเร็วกว่าอัตราเงินเฟ้อ เพื่อรักษากำลังซื้อเท่าเดิมเหมือนก่อน